کبد چرب بیماری است که امروزه بسیاری از افراد را حتی در سنین کودکی درگیر خود می‌سازد. همه افراد نیز می‌توانند بنا به دلایلی دچار این بیماری و عارضه شوند. خبر خوب در این باره این است که میتوان با روش‌های راحتی، آن را درمان نمود. اما باز هم بستگی به نوع چربی کبد ما دارد. وجود این بیماری باعث ایجاد مشکلاتی در فرد می‌شود که درصورت پیشروی می‌تواند باعث آسیب‌های جبران ناپذیری شود. از این رو باید با این بیماری آشنا شده و علائم آن را بشناسیم. با شناسایی علائم کبد چرب، میتوانیم به زودی متوجه این عارضه در خود شده و جلوی پیشروی آن را بگیریم. با ما همراه باشید تا در این مقاله به دلایل ایجاد آن و درمان‌هایی که برایش وجود دارد آشنا شده و بدانید در صورت لزوم چه کار باید انجام دهید.
بیماری کبد چرب چیست؟
زمانی که کبد شما بیش از اندازه چرب شود، به اصطلاح می‌گوییم فرد دچار عارضه کبد چرب شده است. این بیماری نیز خود دارای انواع مختلفی است که بسته به اندازه چرب بودن دسته بندی می‌شود. و به طور کلی دو نوع کبد چرب داریم:
- کبد چرب الکلی
- کبد چرب غیر الکلی
که ما در این مقاله در رابطه با نوع دوم بحث خواهیم کرد. همانطور که از اسمشان پیداست، کبد چرب الکلی به دلیل استفاده بیش از اندازه از الکل می‌باشد و غیر الکلی بنا به دلایل دیگر در فرد ایجاد می‌شود که به آن‌ها خواهیم پرداخت. باید بدانید که نوع غیرالکلی آسیب زیادی به شما وارد نمی‌کند. مگر اینکه به موقع آن را تشخیص ندهید و پیشرفته شود. در اینصورت می‌تواند به شدت خطرناک بوده و روش درمانی سخت‌تری داشته باشد. از این رو لازم است که علائم این بیماری را جدی گرفته و به آن اهمیت بدهید.
علت ایجاد کبد چرب
کبد چرب به دلایل مختلفی در فرد به وجود می‌آید. شما عزیزان میتوانید با شناسایی دلایل ایجاد این بیماری سعی کنید که از آن دوری کنید، تا هرگز به آن دچار نشوید. برخی از علت‌های رایج این عارضه عبارتند از:
- چاقی بیش از اندازه و وزن
- سبک زندگی ناسالم
- بی تحرکی
- خوردن غذاهای چرب
- داشتن بیماری دیابت نوع دو
- داشتن چربی خون
- مقاومت نشان دادن بدن به انسولین
- استفاده از برخی مکمل و داروها
- بارداری
- برخی از عفونت‌های موجود در بدن فرد
- وجود برخی از بیماری‌های ژنتیکی
این بیماری برای برخی افراد دارای آسیب بیشتر و خطر فراوانی است. برای افرادی که سیگار می‌کشند، الکل مصرف می‌کنند، چاق هستند، سنشان بالا رفته و با توجه به نوع ژنتیکی که دارند، خطرناک‌تر است.
علائم کبد چرب
اگر شما دچار چربی کبد شوید، بدن شما علائم و نشانه‌هایی را از خود بروز می‌دهد که به شما بفهماند کبدتان در حال اذیت شما است. کبد چرب علائم آشکاری دارد که شما عزیزان میتوانید با مشاهده آن علائم در خود و با انجام سونوگرافی متوجه وجود آن و نوع آن شوید؛ و بعد از تشخیص نزد پزشک رفته و درمان خود را آغاز نمایید. برخی از این علائم عبارتند از:
- خستگی بیش از اندازه
- بدحال بودن و داشتن احساسات بد
- درد داشن در سمت راست بالای شکم
البته که اگر این بیماری به وقت خود درمان نشود، می‌تواند تبدیل به فیبروز و سیروز شود. فیبروز التهاب کبدی است و سیروز زخم در کبد است که عملکرد کبد را دچار اختلال می‌کند.
سیروز که خطرناک‌ترین نوع از کبد چرب است با علائم زیر همراه می‌باشد:
- سرگیجه داشتن
- خارش بدن
- شکم درد داشتن
- تیره شدن رنگ ادرار و تغییر در رنگ مدفوع
- احساس خستگی و ضعف شدید
- باد کردن پاها
- نمایان شدن رگه‌های خونی در زیر پوست
- از بین رفتن اشتها
- در مردان با بزرگ شدن سینه‌ها همراه است.
- جمع شدن مایع در شکم
از این رو می‌باشد که می‌گوییم باید در اسرع وقت از پیشروی این بیماری جلوگیری نمود. زیرا با پیشرفت این بیماری عوارض بسیار خطرناکی در کمین فرد مبتلا قرار دارد.
درمان کبد چرب
خوشبختانه این بیماری درمان دارد. اما باز هم خوب بودن این موضوع بستگی به نوع آن شما دارد. به طور کل، کبد چرب ساده، مشکل جدی و خطرناکی نیست که بخواهیم نگران آن باشیم. میتوان با انجام فعالیتهای ورزشی و تغذیه مناسب، آن را به خوبی و در مدت زمان کمی درمان نمود. شما با تغییر سبک زندگی خود، میتوانید به راحتی سایر بیماری‌ها مانند فشار خون، دیابت و چربی خون خود را نیز بهبود بخشید. از این رو در صورتیکه کبد چرب شما ساده باشد، دکتر حتی به شما دارو نیز نخواهد داد. بلکه به شما پیشنهاد می‌کنند که ورزش کنید و فعالیتهای هوازی و قدرتی انجام دهید. در کنارش نیز برنامه غذایی و تغذیه خود را نیز سالم کنید.
دارویی وجود ندارد که بتواند به طور مستقیم بر روی کنترل و درمان این بیماری تاثیر داشته باشد. پزشک با توجه به نوع بیماری کبد شما و گرفتن یک شرح حال مختصر داروهایی برای کنترل و مدیریت این بیماری به شما تجویز می‌کند. به طور مثال می‌گوید که در کنار ورزش و تغذیه، داروی کنترل چربی و فشار و یا دیابت را مصرف کنید، تا از تجمع بیشتر چربی در اطراف کبد شما جلوگیری شود.
اگر هم کبد شما بیش از اندازه جرب شود و به سیروز تبدیل گردد، دیگر نمی‌توان به راحتی با فعالیت و تغذیه آن را درمان کرد. بلکه در بسیاری از افراد پیوند کبد تجویز می‌شود. با پیوند کبد، پزشک یا بخشی از کبد را برمی‌دارد و یا کبد را پیوند می‌زند. این موضوع نیز بسته به شدت نوع بیماری و سیروز در فرد، مشخص می‌شود. اما چون کبد، خودش این قابلیت را دارد که رشد کند، می‌تواند بعد از پیوند و یا تکه برداری دوباره خودش را بازسازی کند. اما مهم نوع و شدت بیماری در فرد می‌باشد، که خطر را مشخص می‌سازد.
برای پاکسازی کبد چرب چی بخوریم؟
شما عزیزان میتوانید برای پاکسازی کبد چرب خود برخی از خوراکی‌ها را مصرف کنید. با گنجاندن برخی از خوراکی‌ها در رژیم غذایی خود به راحتی میتوان به کاهش چربی کبد کمک بسیاری نمود. برخی از مواد غذایی وجود دارند که می‌توانند به پاکسازی این بیماری کمک کنند. مانند:
- مصرف سبزی
- خوردن قهوه
- خوردن لوبیا و سویا و گنجاندن این مواد در غذاهای خود
- مصرف فیبر و غلات
- ماهی و امگا3 و غذاهای دریایی
- زردچوبه
- آجیل
- سیر
- تخمه آفتابگردان
- روغن زیتون
میوه‌های مفید برای کبد چرب
میوه‌ها نیز یکی از مواد خوراکی هستند که مصرف آن می‌تواند برای این بیماری مفید باشد. برخی از میوه‌هایی که برای منظم کردن آنزیم‌های کبدی مفید باشند عبارتند از:
- زغال اخته
- آووکادو
- گریپ فروت
- لیمو ترش و لیمو
- سیب
- انگور
- توت و انواع آن
- مرکبات
- کیوی
میوه‌های مضر برای ایجاد چربی کبد
همانطور که برخی از میوه‌ها برای سلامتی و کاهش علائم کبد چرب مفید هستند، در مقابل میوه‌هایی نیز وجود دارند که می‌توانند علائم این بیماری را تشدید کرده و برای آن مضر باشند. برخی از این میوه‌ها که باید در مصرف آن‌ها بسیار مراقب باشید عبارتند از:
- موز
- میوه‌های کم آب مانند کشمش
- انجیر
- انبه‌های شیرین
- گیلاس
این میوه‌ها به دلیل قند بالایی که دارند، مصرف بیش از اندازه آن‌ها می‌تواند موجب برخی بیماری‌ها مانند چربی خون، دیابت و همینطور افزایش چربی کبد شوند. باید بتوانید این میوه‌ها را به اندازه و به میزان معقول مصرف نمایید تا آسیبی گریبان گیر شما نشود.
کبد چرب در اِس جِی
حال که با خواندن این مقاله متوجه شدید کبد چرب چیست و در صورت اهمیت ندادن به آن چه خطراتی را می‌تواند در پی داشته باشد، بهتر است برای جلوگیری از ایجاد آن، از هم اکنون اقدامات لازم را انجام دهید. ورزش کردن و تغذیه مناسب از مهم‌ترین و امن‌ترین راه‌هایی است که شما عزیزان میتوانید در رابطه با جلوگیری از ایجاد علائم آن در خودتان، انجام دهید. شما عزیزان میتوانید با دریافت یک برنامه تمرینی مناسب و یک رژیم غذایی مناسب از یک متخصص و مربی حرفه‌ای، بیماری خود را درمان و حتی از ایجاد آن پیشگیری کنید. برای این کار میتوانید از مربیان سایت ورزشی بانوان اِس جِی کمک بگیرید. شما عزیزان میتوانید از طریق ثبت نام در سایت و یا تماس با پشتیبانی با مربیان و متخصصین تغذیه حرفه‌ای ما به راحتی در تماس باشید و برنامه ورزشی و تعذیه مناسب خود را دریافت کنید.
منابع:
کبد چرب فقط به خاطر چاقی به وجود میاد؟
نه مهتاب عزیز!
هرچند چاقی یکی از عوامل خطر اصلی کبد چرب است، اما این بیماری می‌تواند به دلایل دیگری مانند دیابت، کلسترول بالا، مصرف زیاد الکل، بیماری‌های ژنتیکی، و رژیم‌های غذایی پرچرب نیز به وجود آید. حتی برخی افراد بدون داشتن چاقی نیز ممکن است به کبد چرب مبتلا شوند.
من باردارم و علائم کبد چربی که در مقاله گفتید رو دارم، میخوام بدونم برام خطرناکه؟
بله مهوش عزیز!
کبد چرب می‌تواند در دوران بارداری به وجود آید و در صورتی که به موقع درمان نشود، ممکن است برای مادر و جنین خطرناک باشد. این وضعیت تحت عنوان “کبد چرب بارداری” شناخته می‌شود و می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند فشار خون بالا، زایمان زودرس و آسیب به کبد مادر شود. در صورت مشاهده علائم این بیماری در دوران بارداری، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
همسرم الکل مصرف میکنه نگرانم کبدش به مشکل بر بخوره ممکنه که مصرف الکل باعث چرب شدن کبدش بشه؟
بله سوگول عزیز؛
مصرف بیش از حد الکل می‌تواند باعث ایجاد کبد چرب الکلی شود. در این نوع کبد چرب، چربی در کبد جمع می‌شود که می‌تواند به التهاب و آسیب کبدی منجر شود. اگر مصرف الکل به طور مداوم ادامه یابد، این بیماری می‌تواند به مشکلات جدی‌تری مانند سیروز کبدی تبدیل شود. برای جلوگیری از کبد چرب الکلی، بهتر است مصرف الکل را محدود کرده و یا از آن خودداری کنید.
بعضی‌ها می‌گن که کبد چرب هیچ علامتی نداره و نمی‌فهمی که این بیماری رو داری.
نسرین عزیز؛
کبد چرب در بسیاری از افراد ممکن است بدون علامت باشد، به طوری که فرد تا زمانی که آزمایش‌های خاص انجام ندهد، از وجود آن بی‌خبر می‌ماند. در برخی موارد، افراد ممکن است علائمی مانند خستگی، درد یا احساس سنگینی در ناحیه کبد یا افزایش حجم شکم را تجربه کنند. تشخیص دقیق از طریق آزمایش خون و سونوگرافی کبد انجام می‌شود. بنابراین، بررسی‌های دوره‌ای برای پیشگیری از پیشرفت بیماری توصیه می‌شود
من کبد چرب دارم و دکتر گفت باید رژیم غذایی سالم بگیرم. خیلی سخت بود که از فست فود و غذاهای چرب دوری کنم.
مریم عزیز؛
درمان کبد چرب معمولاً شامل تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی است. کاهش مصرف غذاهای پرچرب، نمک و قندهای ساده می‌تواند به کاهش چربی در کبد کمک کند. رژیم‌های غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و چربی‌های سالم مانند امگا-3 می‌توانند به بهبود عملکرد کبد کمک کنند. علاوه بر این، ورزش منظم و کنترل وزن نیز به بهبود وضعیت کبد چرب کمک می‌کند.