BMI (بی ام آی) یا همان شاخص توده بدنی، یک روش بسیار سریع و آسان برای اندازه‌گیری میزان وزن شما به مجذور قدتان است. این شاخص سلامتی بدن شما را نشان داده و با میزان عددی که نشان می‌دهد، متوجه می‌شوید وزنتان ایده‌آل می‌باشد یا خیر. در حقیقت ارزیابی وضعیت بدن و شاخص سلامت بدن، بر عهده این روش است که سلامت کلی بدن شما را از طریق یک فرمول و اعداد و ارقام نشان می‌دهد که به آن فرمول BMI (بی ام آی) گفته می‌شود. شما از طریق انجام این فرمول می‌توانید شاخص توده بدن خود را به دست آورده و با مقایسه با اعداد شاخص، میزان سلامتی بدن خودتان را بسنجید.
شما عزیزان می‌توانید برای آشنایی با این فرمول و نحوه استفاده از آن و همچنین به دست آوردن مقدار شاخص توده بدنی و مقایسه آن با عدد شاخص خود را بیاموزید، همچنین با مزایا و محدودیت‌ها و ارتباط آن با بیماری‌های خاص مانند فشارخون و دیابت و .. آشنا شوید. این فرمول برای کودکان، نوجوانان، بزرگسالان و میانسالان نیز قابل استفاده می‌باشد.
BMI چیست؟
همانطور که در مقدمه بیان شد، بی ام آی یا همان شاخص توده بدنی، یک روش اندازه‌گیری سریع و آسان برای ارزیابی وضعیت سلامت بدنتان است. به بیان ساده‌تر مقدار تقریبی بهترین وزن برای شما را اندازه گیری می‌کند. بی ام آی با چربی بدن مرتبط می‌باشد، به این معنی که هرچه چربی بدن شما بیشتر باشد، بی ام آی نیز عدد بیشتری را نشان می‌دهد؛ که این مساله هشداری جدی برای جلوگیری از افزایش چربی در بدن است. اصولا مربیان ورزشی، متخصصین تغذیه و پزشکان از فرمول بی ام آی استفاده می‌کنند. اما خود شخص نیز میتواند به راحتی از آن استفاده نماید. این فرمول به شما کمبود چربی و یا بالا بودن میزان چربی بدنتان را نمایش می‌دهد. کمبود و یا بالا بودن چربی در بدن عوارضی را به همراه دارد که بی ام ای میتواند به شما نه به طور کاملا دقیق، ولی تا حدودی در این مورد کمک کند که بتوانید اضافه وزن، کمبود وزن، وزن ایده آل، چاقی و لاغری را در خود یافته و اندازه گیری کنید.
طبق مقاله طبق مقاله منتشر شده در سایت cdc.gov :
“BMI is a well-established and valuable population health measure. It has been used worldwide for decades to assess trends and make comparisons across time, geographic areas, and groups of people. BMI data help states, localities, and public health entities make decisions to improve the health of populations.”
BMI “یک معیار معتبر و ارزشمند برای سلامت جمعیت است. دهه‌هاست که در سراسر جهان برای ارزیابی روندها و مقایسه در زمان، مناطق جغرافیایی و گروه‌های مردم استفاده می‌شود. داده های BMI به ایالت ها، محلات و نهادهای بهداشت عمومی کمک می کند تا برای بهبود سلامت جمعیت تصمیم گیری کنند.”
چگونه bmi محاسبه می‌شود؟
بی ام آی دارای فرمول است که محاسبه آن بسیار آسان می‌باشد. این فرمول برابر است با نسبت وزن به کیلوگرم به مجذور قد. محاسبه آنلاین بی ام ای نیز وجود دارد که می‌توانید از طریق برخی سایت‌ها آن را اندازه گیری نمایید. یعنی شما باید برای محاسبه شاخص توده بدنی خود، وزن خود را به کیلوگرم به دست آورده و تقسیم بر مجذور قد خود (که به متر آن را محاسبه کرده‌اید) کنید تا عدد بدست آمده یا شاخص توده بدنی شما را نشان دهد. مجذور قد نیز به این معناست که شما باید میزان قد خود را دو مزتبه در هم ضرب کرده و میزان وزن خود را به عدد به دست آمده از ضرب قد خود، تقسیم نمایید.
به عنوان مثال فردی نزد پزشک رفته و خواهان بررسی میزان بی ام آی خود می‌باشد. وزن این شخص 60 کیلو بوده و قد او 165 سانتی متر می‌باشد. با استفاده از فرمول BMI می‌توان شاخص توده بدنی شخص را بدست آورد. مانند زیر:
جواب حاصل در این فرمول 22.03 می‌باشد. که برای تشخیص شاخص توده بدنی باید عدد بدست آمده را با اعدادی که در قسمت تفسیر نتایج آمده است، مقایسه نمود. همچنین محاسبه آنلاین بی ام آی به اینصورت است که شما مقدار وزن خود و قد خود را در سیستم وارد کرده و سیستم به شما یک عدد که نشان دهنده شاخص توده بدنی شماست را نشان می‌دهد.
تفسیر نتایج bmi
تفسیر بی ام آی بسیار راحت می‌باشد. به این صورت است که اعداد آن تقسیم بندی شده و به چهار دسته تقسیم بندی می‌شود. اگر بخواهیم تفسیر بی ام آی را به شما به گونه‌ای توضیح دهیم که فهم آن برایتان راحت باشد اینگونه می‌شود که اگر:
عدد و یا BMI به دست آمده از فرمول زیر 18.5 باشد، شخص دچار کمبود وزن است.
اگر BMI بین 18.5 و 24.9 باشد، فرد دارای وزن طبیعی است.
در صورتیکه BMI فرد بین 25 تا 29.5 باشد، فرد دارای اضافه وزن است.
اگر بی ام آی شخص بالای 30 باشد، فرد دارای بیماری چاقی است.
مطالعه این مطالب را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
مزایا و محدودیت‌های BMI
شاخص توده بدنی دارای مزایا و در عین حال محدودیت‌هایی می‌باشد. برخی از مزایای آن شامل موارد زیر می‌باشد:
- بسیار ساده بوده و به راحتی می‌توانید بی ام آی خود را حساب کنید.
- بدن را به خوبی ارزیابی می‌کند.
- با ارزیابی بدن، شما با میزان چربی و سلامت بدن خود آشنا می‌شوید از این رو می‌توانید برای بهبود سلامت بدن خود تلاش کنید.
- با بررسی بی ام ای و افزایش سلامت بدن شما می‌توانید از ایجاد بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری نمایید.
- غیرتهاجمی است
- بسیار ارزان است و هزینه‌ای برای شما ندارد.
- روشی سریع برای آنالیز بدن می‌باشد.
اما در کنار این مزایا محدودیت‌هایی نیز برای این روش از محاسبه و آنالیز بدن وجود دارند که شامل موارد زیر می‌باشد:
- ممکن است این روش عدد دقیق و صحیحی را به ما نشان ندهد.
- این امکان وجود دارد که به صورت صحیح از فرمول استفاده نشده و نتیجه اشتباه به ما دهد.
- این فرمول هیچ توجهی به نوع ترکیب بدنی نکرده و این موضوع کمی چالش برانگیز می‌باشد.
- هیچ تفاوت جنسیتی را قائل نمیشود. زیرا میزان چربی و عضله در زن و مرد با یکدیگر متفاوت است. از این رو نمی‌توان تشخیص داد عددی را که حاصل می‌شود برای زن یا مرد مناسب می‌باشد.
- از این رو نباید از بی ام آی برای افراد باردار، ورزشکاران، کودکان و افراد بالای 65 سال و کسانی که دچار آتروفی عضلانی هستند، استفاده نمود.
- ممکن است شخصی میزان توده عضلانی بالایی داشته باشد، اما بی ام آی این موضوع را تشخیص نداده و آن را اضافه وزن در نظر بگیرد.
سلامتی عمومی و بی ام آی
همانطور که گفتیم، این فرمول میزان چربی بدن و شاخص سلامت بدنی را به ما نشان می‌دهد. بالا بودن عدد بی ام آی نشان دهنده چربی بالا می‌باشد. از این رو زمانیکه چربی بدن بالا باشد، شخص مستعد گرفتن بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون و به خصوص بیماری‌های قلبی است. به همین دلیل است که پزشکان و محققین بر این باورند ارتباط بی ام آی با سلامتی بسیار نزدیک بوده و کاملا بهم مرتبط می‌باشند.
زمانی که BMI شخص بالا رود، شخص دچار اضافه وزن می‌باشد. از این رو احتمال افزایش مبتلا به بیماری دیابت، بیماری‌های قلبی و … در شخص بسیار بالا می‌رود. افزایش وزن در شخص به معنی افزایش چربی بوده که همین موضوع باعث می‌شود بیماری دیابت در شخص افزایش یابد. قندخون نامنظم باعث می‌شود که شخص به بیماری‌های دیگر مانند بیماری قلبی، فشار خون و … دچار شود که همین امر به دلیل بالا بودن وزن خطرناک است.
به همین دلیل است که پزشکان و متخصصین در ابتدا بی ام ای شخص را اندازه می‌گیرند، تا بتوانند تشخیص دهند علت بیماری شخص اضافه وزن او می‌باشد یا خیر!
| سن | BMI خطرناک | BMI مناسب | |
| چاقی مرضی | 19-24 | بالای 40 | 22 |
| چاقی درجهه دو | 25-34 | بالای 35 | 23 |
| چاقی درجه یک | 35-44 | بین 30 تا 34.9 | 24 |
| اضافه وزن | 45-54 | بین 25 تا 29.9 | 25 |
| نرمال | 55-64 | بین 18.5 تا 24.9 | 26 |
| کمبود وزن | سن بالای 65 | کمتر از 18.5 | 27 |
چگونه BMI خود را بهبود دهیم؟
زمانیکه بی ام آی بدن بالا باشد، باید بتوان آن را کاهش داد تا به عدد دلخواه و منطقی برسد. حال چطور می‌توانیم این کار را انجام دهیم؟ برخی از راهکارها وجود دارد که میتواند به شما در این زمینه کمک کند تا از انواع بیماری‌ها در امان باشید، که عبارتند از:
- انجام ورزش و افزایش فعالیت مناسب با سن و قدرت خود
- رعایت رژیم غذایی مناسب
- کاهش استرس و اضطراب
- تغییر سبک زندگی
- برای فعالیت فیزیکی خود برنامه داشته و مراقب انجام فعالیت‌های خود باشید.
- هدف گذاری کنید
- از یک مربی حرفه‌ای برنامه تمرینی مناسب به خود را دریافت کنید.
- از یک متخصص تغذیه مشورت بگیرید و یک برنامه غذایی مناسب داشته باشید.
bmi و گروه‌های خاص
بی ام آی برای برخی از گروه‌های خاص نباید استفاده شود. در حقیقت بنا به دلیل محدودیت‌هایی که در بالا ذکر شد نمی‌توان به طور دقیق محاسبه وزن ایده‌آل را انجام داد. بلکه برای محاسبه وزن ایده‌آل برخی از گروه‌های خاص مانند ورزشکاران و بدنسازان، کودکان، سالمندان و یا زنان باردار باید از روش‌های خاص دیگر استفاده نمود.
به این دلیل این روش تنها برای بزرگسالان قابل استفاده است که رشدشان متوقف شده است، اما کودکان دائما در حال رشد هستند و نمی‌توان از طریق بی ام ای توده چربی و وزن ایده آل آنان را محاسبه کرد.
ورزشکاران و به ویژه بدنسازان نیز به علت بالا بردن توده عضله، هرگز نمی‌توانند وزن ایده‌آل خود را از طریق این روش به دست آورند. زیرا در این روش تفاوت بین عضله و چربی درک نشده و به اشتباه وزن عضله را چربی و اضافه وزن به حساب می‌آورد.
سالمندان نیز به دلیل آسیب‌های عضلانی و یا همان آتروفی و از بین رفتن توده عضلانی، هرگز نمی‌توانند وزن ایده‌آل خود را از این طریق به دست آورند.
بی ام آی برای زنان باردار نیز مناسب نیست زیرا که نمی‌تواند تفاوت وزن کودک در رحم مادر را اندازه گیری کرده و وزن دقیق مادر را محاسبه نماید. از این رو برای این افراد در گروه‌های خاص، هرگز نباید از روش بی ام آی برای بررسی وزن ایده‌آل و میزان توده چربی استفاده نمود.
BMI در اِس جِی
مهم است که بی ام آی طبیعی بدن خود را بشناسید و بدانید که در صورت بالا بودن این عدد، چطور بتوانید آن را کاهش دهید. در این مقاله شما می‌توانید به پاسخ بیشتر سوالات خود دست یابید. برای داشتن بدنی سالم و وزنی ایده‌آل، شما باید تمرینات ورزشی، برنامه غذایی و فعالیت فیزیکی مناسبی داشته باشید. برای انجام این کار نیز نیاز به یک کمک حرفه‌ای دارید تا به طور دقیق انجام شود. از این رو شما می‌توانید به راحتی در سایت ورزش بانوان اِس جِی ثبت نام کرده و یا با پشتیبانی و شماره تماس‌های موجود تماس بگیرید تا به راحتی با مشاور و متخصص تغذیه خود و مربی‌تان در ارتباط باشید. برنامه غذایی و برنامه تمرینی مناسب به خود را دریافت کرده تا مقدار BMI خود را طبیعی کنید.
سایر منابع:
بی ام ای زنا و مردا یکیه یا با هم فرق داره؟
جناب شارمین بزرگوار!
همانطور که در مقاله به آن اشاره کردیم، BMI برای زنان و مردان به‌طور مشابه محاسبه می‌شود، اما برای ارزیابی سلامت، تفاوت‌هایی در ترکیب بدن هر یک از این گروه‌ها وجود دارد. به‌طور معمول، زنان معمولاً درصد چربی بیشتری نسبت به مردان دارند. از این رو، یک BMI مشابه ممکن است به معنای وضعیت بدنی متفاوتی در زنان و مردان باشد. بنابراین، برای ارزیابی دقیق‌تر سلامت فرد، استفاده از سایر معیارها مانند درصد چربی بدن و ترکیب بدنی میتواند مفیدتر باشد.
از طریق بی ام ای میتونم وزن مناسبمو پیدا کنم؟
نعیمه عزیز!
BMI یک ابزار مفید برای ارزیابی وزن نسبت به قد است، اما برای تعیین وزن ایده‌آل نیاز به توجه به عوامل دیگر نیز دارید. BMI میتواند به شما نشان دهد که در کدام محدوده (کم‌وزن، نرمال، اضافه‌وزن یا چاقی) قرار دارید، اما برای تعیین وزن مناسب، بهتر است علاوه بر BMI، وضعیت سلامتی شما، ترکیب بدنی و هدف‌های شخصی شما نیز در نظر گرفته شود. برای داشتن وزن مناسب، بهتر است با یک متخصص تغذیه یا پزشک مشورت کنید تا به‌طور دقیق‌تری برای شما برنامه‌ریزی شود.
من خیلی وزن کم کردم و BMI من پایین اومده، اما حس نمی‌کنم خیلی سالم‌تر بشم. آیا باید نگران باشم؟
مهدیه عزیز!
کاهش وزن و کاهش BMI میتواند نشانه‌ای از بهبود سلامت عمومی باشد، اما مهم است که در طول این فرآیند، تغذیه مناسب و حفظ توده عضلانی نیز در نظر گرفته شود. کاهش وزن بیش از حد یا کاهش چربی بدن به روش‌های نادرست ممکن است باعث بروز مشکلات سلامتی مانند کمبود مواد مغذی، کاهش انرژی و ضعف عضلانی شود. بنابراین، برای حفظ سلامتی، باید به ترکیب مناسب تغذیه و ورزش توجه کنید و از کاهش وزن سریع یا غیر اصولی پرهیز نمایید.
اگه فقط بی ام ای سالم باشه وزنم هم مناسب میشه؟
راحله عزیز؛
داشتن BMI سالم به‌طور کلی میتواند نشانه‌ای از وزن مناسب باشد، اما به‌تنهایی نمی‌توان به‌طور کامل وضعیت سلامت فرد را از روی BMI قضاوت کرد. افرادی که دارای BMI نرمال هستند، ممکن است مشکلات دیگری مانند درصد بالای چربی بدن، سلامت قلبی یا سایر مسائل پنهان داشته باشند. به همین دلیل، بهتر است علاوه بر BMI، سایر فاکتورهای سلامت مانند سطح فعالیت بدنی، رژیم غذایی، درصد چربی بدن، فشار خون و سایر آزمایش‌ها را نیز در نظر بگیرید تا ارزیابی بهتری از وضعیت سلامت خود داشته باشید.
بی ام آی واقعا چربیو نشون میده؟
شهرزاد عزیز؛
BMI تنها وزن فرد را نسبت به قد او اندازه‌گیری می‌کند و نمی‌تواند به‌طور دقیق درصد چربی بدن را نشان دهد. به عنوان مثال، ممکن است فردی با BMI نرمال عضلات زیادی داشته باشد و به همین دلیل، درصد چربی بدن او پایین باشد. همچنین، فردی با BMI بالا ممکن است چربی بیشتری داشته باشد، اما این شاخص قادر به تفکیک چربی و عضله نیست. بنابراین، BMI تنها یک شاخص ابتدایی است و برای ارزیابی دقیق‌تر چربی بدن، استفاده از روش‌هایی مانند اندازه‌گیری چربی بدن با استفاده از دستگاه‌های مخصوص، آزمایش‌ها یا روش‌های تصویربرداری توصیه می‌شود.
خیلی‌ها می‌گن که BMI دقیقاً نمی‌تونه میزان چربی بدن رو مشخص کنه، پس چرا همچنان ازش استفاده می‌کنیم؟
ساناز عزیز؛
در حالی که BMI نمی‌تواند درصد چربی بدن را به دقت اندازه‌گیری کند، هنوز هم به عنوان یک شاخص مفید برای ارزیابی وضعیت عمومی سلامت بدن و خطر بیماری‌های مرتبط با چاقی (مانند دیابت نوع 2، بیماری‌های قلبی و فشار خون بالا) شناخته می‌شود. این ابزار به پزشکان و متخصصان بهداشتی کمک می‌کند تا افراد را به طور کلی در دسته‌بندی‌های وزن سالم، اضافه وزن یا چاقی قرار دهند و اقدامات پیشگیرانه لازم را انجام دهند.
من BMI من خیلی بالاست، اما هیچ‌وقت مشکلی با وزن و سلامتی نداشتم. شاید بی ام آی همیشه درست نباشه!
مهتاب عزیز؛
درست است که BMI ممکن است همیشه تصویر دقیقی از وضعیت سلامت فرد ندهد. برای مثال، افرادی که ورزشکار هستند و توده عضلانی بالایی دارند، ممکن است BMI بالاتری داشته باشند بدون اینکه چربی بدنشان زیاد باشد. به همین دلیل، BMI تنها یک شاخص اولیه است و برای ارزیابی کامل وضعیت سلامتی، باید به عوامل دیگری مانند ترکیب بدن، میزان چربی بدن، وضعیت تغذیه و فعالیت بدنی نیز توجه کرد.